Zaterdag 3 september 1994. De spelersbus van NEC arriveert bij het Pakh­takor- stadion van Tasjkent. foto Lex Coenen

Met militaire escorte werden de Nederlanders naar hun hotels ge­bracht. „Wij zaten ergens achteraf, in een hotel dat hermetisch van de buitenwereld was afgesloten”, her­innert Coenen zich. „ Overal was bewaking. Bij de poort, maar ook binnen in het hotel. We werden constant in de gaten gehouden.

Als ‘president’ kreeg ik wel de eni­ge suite met airco, een apparaat dat vooral herrie produceerde.” Enkele uren na aankomst kreeg de Nederlandse delegatie een diner aangeboden in het stadhuis van Tasjkent. De wodka vond gretig af­trek, maar vrijwel niemand waag­de zich aan de locale gerechten uit angst voor darmstoornissen. Coe­nen: „Daar waren we vooraf voor gewaarschuwd. Ook water uit de kraan was uit den boze. Alleen Tob Swelheim van Nuon trok zich er niets van aan. Die is dan ook een week flink ziek geweest.”

Terwijl president Karimov de Ne­derlandse gasten in audiëntie ont­ving, werkte NEC op zaterdagmor­gen een lichte training af. „Daarna zijn we met z’n allen over de markt gelopen”, vertelt de toenma­lige voorzitter. „Een aparte erva­ring. Het was bloedheet, maar overal lagen etenswaren uitgestald. In de brandende zon, onder een stuk zeildoek. Je zag het ongedier­te over het vlees kruipen.”

’ s Avonds reden NEC en Vitesse, wederom begeleid door politie en militairen, naar het nationale sta­dion in Tasjkent. De imposante arena zat bomvol. Coenen: „ Dat toernooi interesseerde die mensen geen fluit, maar ze werden ver­plicht te komen kijken. Zo gaat dat in een dictatuur. President Kari­mov zat parmantig in zijn ereloge, met Karel Aalbers vlak in zijn buurt. Wij - Ton Odenkirchen, Ca­rol Boef, Heino Jacobs en ik - za­ten tussen het gewone volk, een heel stuk naar beneden.”

Vitesse speelde het openingsduel tegen de nationale ploeg van Oez­bekistan. Tot zichtbare ergernis van Karel Aalbers gooiden de Arn­hemmers er opzichtig met de pet naar. Na drie kwartier stond het 1-1 en moesten penalty’s de beslis­sing brengen. Omdat Chris van der Weerden (!) en Jerry Simons faalden, bereikten de gastheren de finale.

Ook NEC had in zijn halve finale een strafschoppenserie nodig om tegenstander Neftchi terug te wij­zen. Na 45 minuten stond het 2-2. Door twee Oezbeekse pingels te stoppen, zorgde Wilfried Brook­huis ervoor dat in ieder geval de Gelderse prestigestrijd in Nijmeegs voordeel beslist werd. In de finale was NEC kansloos.

Niet omdat de ploeg van Cees van Kooten kwalitatief minder was, maar louter en alleen door het schaamteloze patriottisme van de Oezbeekse scheidsrechter Najafa­liev. NEC verloor uiteindelijk met 2- 0. De enorme trofee voor de tweede plaats maakte alles goed. Aanvoerder Cees Lok kreeg de por­seleinen bokaal nauwelijks getild. Waar het ding gebleven is, weet overigens niemand meer bij NEC. De prijs schijnt jarenlang in het washok van materiaalverzorger Herman Janssen te hebben ge­staan, maar een uitgebreide zoek­tocht in de catacomben van het Goffertstadion leverde deze week niets op.

Op zondagmorgen 4 september stapten NEC en Vitesse weer in de gammele Iljoesjin. „Maar niet voor­dat we de Oezbeekse douane een handvol dollars hadden toege­stopt”, zegt Lex Coenen. „ Onze pa­pieren bleken ineens niet meer in orde, vandaar. Ik moet zeggen: ik was echt opgelucht toen we een­maal waren opgestegen. Het was een onvergetelijke trip, maar eigen­lijk was het gekkenwerk.”