Alexander de Grote kwam niet eens in de buurt, Napoleon moest de stad na een kort verblijf opgeven, Hitler vond zijn Waterloo zelfs nog voordat hij de Russische hoofdstad bereikte. Maar wat de grote namen uit de wereldgeschiedenis niet lukte, wisten onze mannen onder aanvoering van Mario de Grote wel voor elkaar te krijgen: we kwamen naar Moskou, zagen dat het goed was en overwonnen. Met twee late goals van Van Beukering en Schöne zorgden onze spelers voor wellicht de belangrijkste en meest historische overwinning in de geschiedenis van onze club. En zo zagen wij het!

Border control

Daags voor de wedstrijd kwam een deel van ons met de vroege vlucht uit Düsseldorf op Sheremetyovo Airport in Rusland aan. Maar vanzelfsprekend kom je niet zomaar het land in. Niet alleen heb je een visum nodig, ook moet je netjes een dubbel formuliertje invullen met al je gegevens. Als reden voor ons bezoek streepten we maar ‘Tourism’ aan, al zullen sommigen – alle Svetlana’s en Olga’s met hun specialismen indachtig – even getwijfeld hebben of ‘Private’ niet ook onderstreept moest worden… Gewapend met alle paperassen, de enkele slaper die pas bij het douanehokje achter het bestaan van deze formuliertjes kwam daargelaten, stonden we in de rij, lieten we ons eens goed bekijken door de eerste van een onmetelijke rij officials en autoriteiten die we nog tegen zouden komen en kregen we het groene licht. De rood-zwart-groene invasie van het voormalige Rode Rijk was begonnen!

Warm en nors

En het is me een land zeg! Zonder van dit wedstrijdverslag een boekwerk van een reisverslag te willen maken, kan toch wel worden geconstateerd dat Rusland een warm land is. Wat namelijk al snel opvalt, is dat de Russen de verwarming overal echt extreem hoog zetten! Het is dat je soms nog naar buiten moet, maar anders is de ideale kledij voor een tripje Moskou in december toch gelijk aan die voor een strandvakantie in de Carib. Overigens denken, tot genoegen van in elk geval het overgrote deel van de meereizende heren, veel Russische schonen er net zo over. Maar wij hadden natuurlijk netjes onze winterjas aan, en dan is 23 graden Celsius in metro en bus toch echt wat te veel. Maar is het woord ‘warm’ voor de binnentemperatuur op veel plaatsen goed gekozen, het Russische volk zou ik zo niet willen noemen. Het tweede wat namelijk opvalt is de norsheid van de mensen op straat. Op een enkeling na kijkt iedereen met een strak gezicht voor zich uit. En nu heb ik alle begrip voor een volk dat al eeuwenlang onder elkaar opvolgende alleenheersers en dictatoriale regimes zucht, en bovendien de zon zelden ziet, maar een heel klein lachje kan er toch wel af? Niet dus! En behulpzaamheid, nog afgezien van de enorme taalbarrière, is ook al geen typisch Russische karaktertrek.

Extremen

Maar ook op andere vlakken is het land extreem. Een wandelingetje door het centrum kan je op het ene moment bij een doos in de goot brengen waar een mens in ligt, hopelijk slapend, terwijl aan de overkant een winkelstraat ligt met winkels waar je alleen binnenkomt met een American Express Black Card en waar de waarde van de op straat geparkeerde boodschappenwagentjes niet onder de twee ton komt. Het land is extreem rijk en gruwelijk arm. Kun je in de meeste landen buiten het Westen als toerist de lokale valuta als monopoly-geld uitgeven, in Rusland vliegen de roebels uit je zak, en als je geluk hebt heb je dan nét iets gegeten en gedronken. Als je echter pech hebt, hou je een lege maag én heeft de zoveelste politiebontmuts een mooie aanvulling op zijn maandsalaris. Stap nooit in bij iemand die je vriendelijk een lift aanbiedt, want voor je het weet klopt hij in een één-tweetje met de politie zomaar 5000 roebels (ongeveer 170 euro) uit je zak, zoals een naïeve Australiër in ons hostel aan den lijve ondervond. En zelfs dan doe je er verstandig aan af te sluiten met ‘spatiebalk’, dat snel uitgesproken op het Russische woord voor ‘bedankt’ lijkt.

De training in het stadion

Maar alle ongemakken ten spijt is er natuurlijk ook veel te zien en te beleven in Moskou. Zo schijnt er nog ergens een oude gebalsemde revolutionair te liggen en staan er ook een paar gebouwen die wel de moeite waard zijn. Tijd daarvoor hadden we echter nauwelijks, want voor een rechtgeaarde NEC’er is één service-smsje met de mededeling dat om 20.00 uur lokale tijd de selectie in het stadion traint, reden genoeg om zonder verder uitstel de immense roltrappen af te dalen en op de eerste de beste metro richting station Sportivnaya te stappen. Na veel zoeken, de ingang was helemaal aan de andere kant van het sportcomplex en dat is bij een gigantisch Olympisch stadion met 80.000 plaatsen én een atletiekbaan eromheen op een gure Moskouse avond écht een eind lopen, konden we eindelijk naar binnen. Zonder fouilleren, dus de halve liters piva die we bij een eettentje naast het stadion hadden weten te scoren mochten mee. Het was een aparte belevenis. Op het veld staan een mannetje of twintig, op de tribune niet zo heel veel meer en Jantje Sommerdijk interviewde Van Delft, die met zijn honderden miljoenen euro’s in Moskou eindelijk weer gewoon tot de middenklasse behoorde… Niemand kon toen nog vermoeden hoe een goede vierentwintig uur later datzelfde immense stadion het decor zou zijn van NEC-geschiedenis in wording.

Café Restaurant Probka

Om nog verder in de stemming te komen was café Probka, door NEC aangewezen als meeting point, de volgende bestemming. Van buiten leek het een wat ongezellig Sovjetpand, maar van binnen bleek het een vrij grote en toch best gezellige tent. Met fatsoenlijk bier en meer dan fatsoenlijke maaltijden werd al snel duidelijk dat we het hier best even konden uithouden. Daar dachten veel andere meegereisde supporters net zo over, zodat het feestje eigenlijk al op dinsdagavond begon. En als je dan toch met zijn allen bij elkaar zit, dan is een aankondiging van de wedstrijd op tv natuurlijk voldoende reden om de rustig dinerende Russische gasten te laten weten dat NEC in Moskou is gearriveerd. Het bier vloeide rijkelijk, oude verhalen werden weer opgerakeld en de speculaties over wat de volgende dag ons zou brengen waren niet van de lucht. Optimisme troef natuurlijk, maar we moesten nog even de tijd doden tot het echt zo ver was. En dat – kunnen we jullie vertellen – lukte prima, tot in de kleine uurtjes.

Wedstrijddag

Na een kort nachtje brak dan eindelijk de dag van de wedstrijd aan. En op zo’n dag kun je maar één ding doen: snel naar de kroeg, biertje op tafel en in de stemming komen. Probka liep al snel vol en de eigenaresse kwam er achter dat ze een klein beetje misleid was. NEC had het aantal meereizende NEC’ers wat lager voorgesteld dan het geval was, zodat Probka Prop-ka werd. Het grootste probleem was echter dat de tap ‘Duits’ was afgesteld, hetgeen betekende dat je bij ontvangst van het ene rondje het best direct het volgende kon bestellen. Maar ondanks het iets te lage biertempo (het scheelde dat het halve liters waren) kwam de stemming er goed in. Alle nog aanwezige verdwaalde Russen kozen eieren voor hun geld en gingen ergens anders hun lunchwodkaatje drinken, zodat de kroeg volledig rood-zwart-groen kleurde.

Bontmutsbrigade

Vanzelfsprekend kan een café vol buitenlandse voetbalsupporters zich verheugen in de bijzondere aandacht van de lokale autoriteiten. En over het opentrekken van een blik politie doet men in Rusland niet al te ingewikkeld. De konijntjes voor al die bontmutsen zijn toch al geslacht en puisterige pubers om een uniform aan te laten trekken hebben ze ook voldoende. De twee touring cars die naast de kroeg geparkeerd stonden, bleken dus niet voor ons te zijn (gelukkig maar, want aftands waren ze in elk geval), ze bleken propvol te zitten met politie. In principe had je er echter geen last van, zolang je de muur naast die bussen niet uitkoos als plek om je blaas te legen. Geloof het of niet, er was een enkeling die er proefondervindelijk achterkwam dat dat niet de beste plek is. Gelukkig voor hem liet de hoofdcommandant zich vermurwen en hoefde hij niet mee naar het bureau. Zelfs een ‘boete’ (althans, het smeergeld dat daarvoor in de plaats komt) bleef hem bespaard, dus gek genoeg was hij uiteindelijk nog beter af dan hij in de Molenstraat zou zijn geweest. Maar handig was het niet.

Naar het Luzhniki

Maar dat de autoriteiten zich ook echt vervelend op kunnen stellen bleek bij het stadion. Nadat de zeven bussen na een flinke rit bij het immense complex aankwamen, vonden de heren politiebeambten het nodig om ons onnodig lang op te houden buiten de hekken en voor het fouilleren. Het leidde ertoe dat een groot deel het stadion pas binnenkwam toen de 1-0 al op de gigantische scoreborden stond. Een leuke binnenkomer is anders. Het chagrijn hierover hield lang aan, echte sfeer kwam er aanvankelijk in het uitvak daarom ook nauwelijks. Pas na de rust gooide NEC de schroom van zich af en lieten ook wij van ons horen. Opmerkelijk was trouwens dat in de omgang rond de tribunes Spartak- en NEC- supporters gewoon door elkaar liepen om een maïskolf en een colaatje te scoren. Prima wat mij betreft, maar doe dan ook niet zo moelijk bij binnenkomst!

Vijf minuten om nooit te vergeten

Kon ik over het verloop van de eerste vijfentachtig minuten kort zijn, de laatste vijf zullen over een jaar of dertig wellicht een eigen boek rechtvaardigen. Want hoewel NEC heerste, kwamen de kansen pas laat. Babos en de lat hielden NEC bij 1-0 nog knap op de been en daarna deden de sterk invallende Van Beukering en de in bloedvorm verkerende Schöne hun kunstje. Binnen drie minuten was de 1-0 omgebogen naar een 1-2 voorsprong en verkeerde het uitvak in extase. Behalve dan die ene gozer die (per ongeluk?) een stoeltje lostrapte en even door drie politski’s werd meegenomen… Gelukkig voor hem mocht hij zonder al te veel problemen terugkomen om het feestje mee te vieren. En een feestje werd het. Want ondanks een meestormende keeper wist Spartak niet meer te scoren en konden we de eerste Europese uitoverwinning sinds Brann Bergen in 1983 begroeten. En hoewel de werkelijke omvang van dit resultaat pas later goed begon door te dringen, barstte het feest in het uitvak, op de sponsortribune en op het veld al direct goed los. De spelers kwamen nog een keer terug voor extra applaus en de boze gezichten van het cordon ME, waarvan de meesten Spartak kennelijk een warm hart toedragen, maakten het helemaal af.                                 

Biertje!

U begrijpt, het bleef nog lang onrustig in Moskou. Althans, in en rond café Probka waar de tap letterlijk open kon blijven staan. Er werd gezongen, geschreeuwd en gedronken en toen de beelden van de wedstrijd op één van de vele schermen nog een keer langs kwamen was de tent al helemaal te klein. NEC had gewonnen, de volgende ronde was binnen bereik en de trip naar Moskou had een bekroning gekregen waar niemand zelfs maar van had durven dromen. De avond was nog lang, de nacht weer kort en de terugreis triomfantelijk. Moskou-uit zal met goudomrande letters in de annalen van de club worden bijgeschreven: het was een trip om nooit te vergeten. En dan is voor iedereen die daaraan heeft bijgedragen, met voorop Mario en zijn mannen, slechts één woord op zijn plaats: SPATIEBALK! <<

Thomas