Column Pol: MyFootballClub of dertien in een dozijn?
woe. 17 juni 2009 

In februari 2008 nam de website MyFootballClub de Engelse vijfdedivisieclub Ebbsfleet United over. Een uniek concept werd daarmee werkelijkheid. De website was een jaar eerder opgericht met als doel een wereldwijd betalend publiek van voetballiefhebbers te vinden dat eigenaar wilde worden van een voetbalclub. Voor een bedrag van 35 pond kon men zich inschrijven en werd daarmee voor een klein deel eigenaar van een nog te kopen voetbalclub. Met een kleine 30.000 inschrijvingen op zak werd een zoektocht gestart en uiteindelijk bleek het bescheiden Ebbsfleet de ideale kandidaat voor overname. De beslissingen binnen de club worden sinds dat moment genomen door de internetgemeenschap, op basis van een meerderheid van stemmen. Hoewel er in eerste instantie sprake van was dat voor iedere wedstrijd de opstelling via internet bepaald zou worden, werd later besloten dat alleen bestuurlijke en transfertechnische beslissingen door het internetforum werden genomen. Hoewel weinig succesvol tot dusver is Ebbsfleet United het ultieme voorbeeld van een volksclub. Of het op de lange termijn werkt valt te bezien.

In 2005 lanceerde NEC een masterplan voor de komende jaren. Het plan werd gepresenteerd aan de sponsors, een selecte groep supporters en kwam later ook op de supportersavond nog een keer voorbij. Het was een Powerpoint presentatie met als basis een lijst van termen waar NEC voor staat. Het vormde een begin van een strategisch plan zoals medewerkers in grotere bedrijven ze wel vaker hebben zien langskomen. Meestal het resultaat van een brainstormsessie van een paar dagen in een hutje op de hei. De eerste dag gaat het nog stroef, komt er maar weinig op papier, maar na een lange avond met te veel alcohol en een aantal licht gênante momenten, ziet de wereld er de tweede dag een heel stuk anders uit. ’s Ochtends nog gehinderd door een lichte kater komt iedereen in de middag helemaal los. De eerste termen rollen er makkelijk uit. Liggen ook redelijk voor de hand. Het enthousiasme groeit, al is het maar omdat het er steeds meer op gaat lijken dat er om 5 uur inderdaad voldoende op papier zal staan. ‘Volksclub’ roept iemand en er wordt instemmend gegromd en enthousiast geknikt. “Wat houdt dat eigenlijk in?’, werpt iemand nog tegen, maar Jacco countert snel: ‘De verdere invulling zal in een later stadium gerealiseerd worden, voor nu is het zaak de positionering helder te krijgen’. Jacco maakt wel snel een notitie, want die vraag zal wel vaker voorbij komen. ‘Een club waar iedereen zich thuis voelt’, komt Jacco dan ook goed voorbereid voor de dag op de supportersavond.

Het succes van een dergelijk missie statement of strategisch plan valt of staat met de uitwerking van de posities, richtingen en kreten die het resultaat zijn van de brainstormsessie. Elk onderdeel dient gevoed te worden door een pakket aan uitgewerkte plannen die de gekozen richting ondersteunen. Zonder die plannen blijft het bij loze kreten en zit dezelfde groep, al dan niet in dezelfde samenstelling, een paar jaar later weer in dat hutje. De verdere uitwerking van de term ‘volksclub’ is voor de supporters erg ondoorzichtig gebleken. Het is moelijk te zeggen of er helemaal niets mee is gebeurd, maar een speerpunt in het beleid is het vooralsnog nog niet gebleken. De vraag roept zich dan ook op waar de kreet op gebaseerd is. In hoeverre is NEC meer een volksclub dan pak ’m beet Willem II? Toch een club die van oudsher bekend staat als elitair, al zullen zij dat niet in het masterplan hebben staan. Ook het beleid van die vereniging zal erop gericht zijn iedereen zich thuis te laten voelen bij de club. Tuurlijk is het zo dat de historie van NEC een volksclub maakt, maar in het huidige beleid is dat, voor zover te overzien, nergens terug te vinden. Het huidige beleid maakt van NEC een dertien in een dozijn club. Er is nauwelijks een aanwijsbaar punt waar NEC in haar relatie met ‘het volk’ wezenlijk anders is dan andere clubs. Sterker nog, er zijn voorbeelden van clubs (Feyenoord, NAC) waar de inbreng van supporters in de besluitvorming groter is. Een aantal jaar geleden trachtte NEC de invloed van supporters te vergroten door de oprichting van de klankbordgroep, maar die stierf een snelle dood doordat de SV zich niet in het voorgestelde concept kon vinden. Ondanks de belofte van NEC te zorgen voor een doorstart is het daar voorlopig bij gebleven.

Volksclub is dus op dit moment niet meer dan een holle kreet in het masterplan van onze club. De keuze is afstand nemen van de term of het gegeven ‘volksclub’ nu eindelijk eens waarmaken in de beleidsplannen. Er zijn zwaarwegende redenen om dat laatste te doen. De club heeft als één van de weinige betaald voetbalclubs, zo niet enige, een historie als volksclub. De club is opgericht door arbeiders, had altijd weinig geld en heeft decennialang tegen het elitaire Quick opgebokst. Een volksclub past ook perfect bij het links-sociale arbeidersimago dat de stad Nijmegen heeft, een één-tweetje is hier zo gemaakt. De elementen zijn dus aanwezig om NEC een uniek, maar ook waarheidsgetrouw imago mee te geven, of beter nog: verder uit te werken, waarmee de club zich onderscheidt van alle andere clubs. Op dit moment ontbeert NEC een unieke reputatie, zoals clubs als NAC of Heerenveen dat wel hebben. Met een uniek imago van een echte volksclub, waar de supporters het voor het zeggen hebben of in elk geval een flinke vinger in de pap hebben, kan de club op zoek gaan naar partners die zich met dit beeld kunnen vereenzelvigen en zich dus op meer motieven vastleggen dan naamsbekendheid alleen. Het zal Nederland het bewijs geven dat onze club inderdaad heel anders is dan een Willem II of een Roda JC. Het zou ook zo maar eens kunnen dat we eindelijk die langdurige relatie met een hoofdsponsor kunnen aangaan waarnaar we al zo lang op zoek zijn.

Hoe dit imago concreet bewerkstelligd gaat worden en hoe de club dus echt weer van het volk kan worden is vraag twee. Het huidige dertien in een dozijn-beleid is het ene uiterste, MyFootballClub het andere. Een brainstormsessie in een hutje op de hei lijkt me een goede start. Ik zou er alleen wel wat ‘volk’ bij uitnodigen.

Pol