Column Pol: Combileed
don. 24 september 2009 

Het zal niemand ontgaan zijn dat het voetbalsupporters de laatste jaren steeds moeilijker wordt gemaakt op een normale manier een uitwedstrijd te bezoeken. Het is een trend die maar niet te stoppen lijkt ondanks het feit dat er steeds minder gebeurt en ondanks de aanwijzingen van recente gebeurtenissen dat de excessen die plaats hebben (hadden?) misschien wel helemaal niet zo voetbal gerelateerd zijn als iedereen dacht. Al zit je er als club natuurlijk maar mooi mee dat jouw naam bezoedeld wordt door een handvol malloten die op een feest, braderie of wat dan ook om het hardst roepen zogenaamd jouw eer te verdedigen. Want ondanks het feit dat deze incidenten zich ver van stadions afspelen schromen de autoriteiten niet naar aanleiding van dergelijke incidenten steeds rigoureuzere maatregelen op te leggen. Zonder uitkaart met pasfoto kom je al helemaal nergens meer maar de bekerwedstrijden van deze week tonen aan dat het vrijwel onmogelijk is geworden een wedstrijd op eigen gelegenheid te bezoeken. De wedstrijden Rijnsburgse Boys-Go Ahead Eagles, Lisse-Den Bosch en Heracles-RKC waren alleen in de hand te houden door uitsupporters met een autocombi te laten komen terwijl voor Vitesse-Oss en Jong Graafschap-Cambuur zelfs buscombi’s nodig waren. De ons opgelegde vervoerswijze naar de tweede club van Eindhoven zal genoegzaam bekend zijn.

Het wordt steeds strenger en op zich bezien is dat helemaal niet verwonderlijk. De verantwoordelijkheid voor het organiseren van een voetbalwedstrijd ligt in Nederland namelijk volledig in handen van de burgemeester van de thuisspelende club. Dat brengt een verantwoordelijkheid voor de inzet van politie met zich mee en met een steeds krapper budget en de roep om meer blauw op straat is dat een lastig thema. Geen enkele burgemeester steekt met plezier veel politie-uren in een voetbalwedstrijd. Geen wonder dat er driftig gezocht wordt naar alternatieven en een verplichte strikt georganiseerde vervoerswijze voor de supporters van de bezoekende club bewijst in dat opzicht al jaren goede diensten. Een verplichte combi scheelt immers bij veel wedstrijden een flink aantal politieagenten dat op moet draven. Ik maak me sterk dat in veel gevallen de keuze voor een verplichte combi uiteindelijk gemaakt wordt op basis van politie-inzet en niet op het echte veiligheidsrisico dat een wedstrijd met zich meebrengt. Ik besef me uiteraard terdege dat de uiteindelijke oorzaak van het probleem bij een kleine groep ligt die het jaren geleden (en misschien nog steeds) verpest voor de grote welwillende meute, maar ben tegelijkertijd van mening dat het beleid volledig is doorgeslagen.

Wie op zoek gaat naar een mogelijke oplossing, richt zijn blik al gauw op het buitenland. Hoe is het mogelijk dat ze in Duitsland en Engeland wel in staat zijn voetbalwedstrijden te organiseren op een manier die voor iedereen aantrekkelijk is? Hoe komt het dat daar wel duizenden mensen met eigen vervoer een uitwedstrijd van hun club kunnen bezoeken en rond het stadion van de tegenstander een biertje kunnen drinken? Het is een mythe dat er in die landen tussen supporters onderling niets gebeurt, je hoeft het internet maar af te speuren om te zien dat er wel degelijk incidenten zijn, maar blijkbaar hebben die niet tot nauwelijks effect op de mogelijkheden van andere supporters om wedstrijden te bezoeken. Het antwoord ligt voor een groot deel in de politie-inzet in die landen. Voetbalwedstrijden worden daar beschouwd als volwaardige evenementen en de autoriteiten schromen dan ook niet massaal politie in te zetten als de veiligheid daar om vraagt. Er worden geen beperkende, generieke maatregelen aan supporters opgelegd, eerder wordt er politie ondersteuning gevraagd aan andere steden of regio’s. Het heeft tot gevolg dat er voldoende aandacht en capaciteit is om het echte probleem aan te pakken en het meereizen met je voetbalclub weer leuk en veilig te maken. Dit gecombineerd met de sterk verbeterde voorzieningen zorgt er voor dat ook het bezoeken van uitwedstrijden een familie aangelegenheid wordt, een trend die zich in Nederland slechts tot thuiswedstrijdbezoek heeft beperkt.

De uiteindelijke oplossing van het probleem zal dus van de landelijke overheid moeten komen, vanuit Den Haag. Van daaruit zal het burgemeestersgilde de faciliteiten moeten worden aangereikt voor en de importantie moeten worden aangegeven van het in goede banen leiden van een voetbalwedstrijd zonder dat daarbij zware, generieke maatregelen worden opgelegd die welwillende supporters ernstig beperken in hun vrijheid. Om de beleidsbepalers duidelijk te maken dat deze faciliteiten nodig zijn en voetbalwedstrijden evenementen zijn die het verdienen op een fatsoenlijke manier georganiseerd te worden, is waarschijnlijk een flinke lobby nodig. De SP heeft al getracht het thema een keer op de politieke agenda te zetten, maar echt veel heeft het nog niet gebracht. De grote lobby zal daarom uiteindelijk vanuit het voetbal zelf moeten komen, de KNVB en de clubs zullen eendrachtig moeten samenwerken om aan te tonen dat zij niet langer gediend zijn van de keuze van de makkelijkste weg die telkens genomen wordt, maar behoefte hebben aan een gerichte aanpak van het probleem, zodat de ‘normale’ supporters de mogelijkheid wordt geboden hun hobby op een plezierige manier uit te oefenen.

Hoewel het helaas vanuit Zeist al jaren akelig stil blijft – daar wordt alleen stennis gemaakt als er aan het programma getornd wordt – klinken er vanuit de clubs wel steeds meer protesterende geluiden. Feyenoord heeft daarin een voortrekkersrol, maar ook vanuit Ajax, PSV en recentelijk Sparta en Twente zijn acties geweest om aan te geven dat de maatregelen te ver gaan. Het is in dit opzicht dan ook ronduit teleurstellend om te zien dat onze eigen club zich op geen enkele manier heeft geschaard achter de protesten die vanuit de supportersverenigingen opkwamen na het opleggen van een verplichte combi door de gemeente Eindhoven. Je kunt discussiëren of het voorgestelde protest in de vorm van een boycot de juiste was en zelfs of het heel veel zin heeft, maar de manier waarop NEC zich er van af gemaakt heeft geeft reden tot twijfel of de club wel daadwerkelijk begaan is met het lot van de trouwe supporters die de club door het hele land (en verder) trachten te volgen. Uiteindelijk bleef het statement van de club beperkt tot een schamel zinnetje op de website waar bij de kaartverkoop bekend werd gemaakt dat het geheel wel ‘onder protest’ gebeurde. Was dat nou echt het enige dat de club kon doen in een poging er voor te zorgen dat de uitvakken in de toekomst weer wat voller worden? Is het echt zo moeilijk voor één keer te doen wat je supportersverenigingen van je vragen ook al ben je het er misschien niet mee eens? En zelfs dan, was er echt niets anders te bedenken voor de wedstrijd van gisteren dat de indruk kon wekken dat de club zich pal achter de supporters schaart? Blijkbaar niet, want in niets liet NEC gisteren zien dat zich een ongewenste situatie voordeed. Waarmee de club tevens aangaf dat 34 supporters in het uitvak (en dat hadden er eigenlijk 0 moeten zijn) blijkbaar helemaal geen issue is. Uitsupporter, zoek het maar uit.

Pol