Column Thomas: Monopoly
din. 8 februari 2011 

Vroeger, toen de melk nog van koeien kwam, voetbalschoenen zwart waren en televisie nog in de kinderschoenen stond, vermaakte het gemiddelde gezin zich met bordspelletjes. Voor de gamers onder ons: dat is een soort Wii, maar dan zonder stroom. Ganzenborden, Mens-erger-je-nieten of later Kolonisten van Catan, de keuze was en is oneindig. Het best verkochte spelletje, sinds het werd uitgevonden in de crisisjaren dertig van de vorige eeuw, is echter Monopoly. En het laat zich raden waarom! Wie wil er nu niet, al is het maar tijdelijk, het idee hebben de wereld te kunnen kopen? De flappen stapelen zich op en als je het goed aanpakt, kun je alle andere spelers met je kapitaal je wil opleggen. En gaat het mis, gok je en verlies je, dan ga je failliet en moet je even wachten tot het volgende spelletje voordat je weer een kans krijgt.

Maar helaas, Monopoly is voor het gepeupel, de echte eindbazen pakken het anders aan. Die hebben inmiddels hun eigen Monopoly-spel gecreëerd! In plaats van Ons dorp, Neude en de Kalverstraat, is het speelbord daarvan uitgetekend op de landkaart: de ArenA, het Abe Lenstra Stadion, Anfield Road, Stamford Bridge en St. James’ Park zijn momenteel de locaties van dit spel. En het scheelde niet veel of de Goffert had de afgelopen transferperiode ook een plekje gekregen in Monopoly Football Edition. Maar Vleminckx blijft voorlopig in Nijmegen en de Russische olie- en Engelse Sky TV-miljoenen gaan vooralsnog aan onze neus voorbij.

Hoewel sommigen misschien geneigd zijn te zeggen dat een prijs op een vrije markt altijd juist is, valt toch niet te ontkennen dat er zo nu en dan bedragen langs komen, die aardig buiten de werkelijkheid staan. Fernando Torres vertrok van Liverpool naar Chelsea voor 50 miljoen pond, waarop de Reds het Nederlandse voetbal voor de fooi van 23 miljoen Engelse ponden verlosten van de handballende kannibaalhaas van Ajax. Misschien nog opmerkelijker was dat Liverpool de rest van de opbrengst van de transfer van Torres, en nog een beetje, spendeerde aan ene Andy Carroll van Newcastle United. Best een aardige voetballer, begrijp me niet verkeerd: als hij in het roodzwartgroen zou spelen ging de vlag uit, maar of hij nu echt die 35 miljoen pond waard is, is even de vraag. Een risicovolle investering is hij zeker, want de net tweeëntwintig geworden Carroll heeft al een imposante staat van dienst als het om knokpartijen en andere incidenten op of buiten het veld gaat. Beetje jammer, als je investering van tientallen miljoenen van de ene op de andere dag verdampt door een arrestatie of gevangenisstrafje.

Het heeft er alle schijn van dat het voetbal niet meer onder controle is te krijgen. Net zoals je bij het eerder genoemde bordspel, vlak voordat je over de kop gaat, nog even gek doet door de duurste straten vol te zetten met hotels, zo weten de clubs ook van gekkigheid niet hoe hard ze met geld moeten smijten. Gokken en winnen of anders: going out with a bang! Dat en passant jonge voetballers worden vergiftigd met hebzucht, maakt geen poenige topclub of geldschieter iets uit. Bas Dost werd zaterdag in Heerenveen op de overdreven lieflijke manier die de Friese club eigen is, als verloren zoon in de armen gesloten, maar het is misschien niet eens zo gek om hem vooral als treurig slachtoffer van het huidige voetbal te zien. Het ranzige eindproduct van il calcio moderno met de Donald Duck-achtige eurotekens nagenoeg letterlijk in de ogen. Dat verder minder gelukkige en kapitaalkrachtige clubs óf niet mee kunnen in het miljoenenspel voetbal en naar de amateurs degraderen óf dat wel proberen en dus simpelweg failliet gaan, op kosten van de belastingbetaler worden gered of als een moderne Faust hun ziel verkopen aan louche types van duistere herkomst, zal ze ongetwijfeld nog minder interesseren.

De bondsbonzen hebben inmiddels ook al een tijd de mond vol van saneringen, om van de politici nog maar te zwijgen, maar het wordt eigenlijk alleen maar erger. Het is geen kwestie van vijf voor twaalf of twee voor twaalf, nee, het uur U is allang gepasseerd; op het moment gaat het alleen nog maar om redden wat er te redden valt. Met kunst- en vliegwerk of het geluk (dat onze penningmeester bijna had) dat je wat mee kunt pikken van de spillovers van de miljoenenregen. Soms vraag ik me weleens af of we in deze tijd van revoluties en volksopstanden in de hele wereld niet figuurlijk moeten doen, wat je vroeger soms letterlijk deed als je het spuugzat was: een flinke tik tegen het bord, zodat het spel in één keer uit was. Gewoon massaal dat betaalde voetbal de rug toekeren en fijn onze amateurs in de hoofdklasse steunen. Of een antimoderne schaduwversie van de club oprichten, zoals in Manchester is gebeurd. Maar voor onze grote liefde en hobby is een andere Monopoly-oplossing misschien toch een beter alternatief. Stuur alle medeplichtigen aan het verziekte moderne voetbal een tijdje naar de gevangenis, uiteraard zonder langs ‘af’ te gaan, zodat de rest lekker verder kan spelen. Of we schakelen over op een potje Mens-erger-je-niet, al zijn wij Nimweegse nuilerds daar waarschijnlijk niet zo goed in.

Thomas